THAY ĐỔI LỐI SỐNG
Các phương pháp trị liệu tâm lư và hành vi, cũng như các
thay đổi về lối sống, có thể mang lại tác dụng có lợi cho
các cơn đau căng đầu. Các liệu pháp này cũng có thể làm
tăng hiệu quả của các phương pháp điều trị bằng thuốc. Cho
đến nay, phương pháp luyện tập thư giăn và phản hồi sinh học
đă chứng tỏ có thể cải thiện các cơn đau căng đầu.
Luyện Tập Thư Giăn và Phản Hồi Sinh Học
Luyện tập thư giăn (relaxation
training) sử dụng các bài tập hít thở,
chương tŕnh hướng dẫn tư tưởng
(guided imagery:
một chương tŕnh bao gồm các ư tưởng được định hướng và các
đề xuất có tác dụng hướng dẫn sự tưởng tượng của bạn đến một
trạng thái thư giăn và tập trung),
và các phương pháp khác để giúp thả lỏng các cơ bắp cũng như
giảm stress. Phương pháp phản hồi sinh học sử dụng một dụng
cụ để ghi lại các phản ứng cơ thể của bệnh nhân (nhịp tim,
nhiệt độ ở bề mặt da, sự căng cứng cơ). Sau đó thông tin
này được “phản hồi” đến bệnh nhân bằng một âm thanh hoặc
bằng h́nh ảnh. Qua phương pháp phản hồi sinh học này, bệnh
nhân học được cách kiểm soát các phản ứng của cơ thể. Trong
các nghiên cứu lâm sàn, luyện tập thư giăn và phản hồi sinh
học, thực hiện riêng hoặc phối hợp với nhau, đă tạo ra được
những cải thiện cho chứng đau căng đầu.
Quản Lư Stress và Luyện Tập Hành Vi
Trị liệu hành vi nhận thức
(cognitive-behavioral therapy -
CBT) hướng dẫn bệnh nhân cách nhận ra và đối phó với
các yếu tố gây stress trong đời sống của họ. Trị liệu này
có thể giúp các bệnh nhân hiểu được cách thức mà các ư nghĩ
và các kiểu hành vi có thể ảnh hưởng đến các triệu chứng
bệnh của họ, và cách thay đổi các phản ứng của cơ thể đối
với các cơn đau nhức trong dự liệu. Trị liệu hành vi nhận
thức thường được đi kèm trong các
phương pháp quản lư stress (stress
management). Nghiên cứu cho thấy rằng, trị liệu này
và phương pháp quản lư stress tỏ ra có hiệu quả cao nhất khi
kết hợp với luyện tập thư giăn hoặc phản hồi sinh học.
Phương Pháp Xoa Bóp, Nắn Cột Sống, và Trị Liệu Vật Lư
Phương pháp xoa bóp (massage)
có thể giúp thư giăn các cơ bắp bị căng cứng, và có thể rất
hữu hiệu khi các cơn đau đầu cấp tính xuất hiện, mặc dù chưa
có nhiều chứng cứ cho thấy các lợi ích lâu dài. Mặc dù một
số các nghiên cứu có quy mô nhỏ đă cho thấy rằng phương pháp
nắn cột sống của các bác sĩ nắn
xương khớp (chiropractor:
bác sĩ nắn cột sống và các bộ phận khác)
hoặc các bác sĩ chỉnh h́nh
(osteopath) có thể mang
lại một số lợi ích cho việc ngăn ngừa các cơn đau căng đầu,
nhưng chưa có đủ bằng chứng để chứng thực tính hiệu quả của
các phương pháp này cho việc hạ giảm chứng đau căng đầu.
Có các chứng cứ có tính thuyết phục hơn về các lợi ích của
phương pháp nắn cột sống cho các bệnh nhân bị các cơn nhức
đầu bắt nguồn từ dây thần kinh hoặc từ các rối loạn về cơ ở
vùng cổ. Một số nhà nghiên cứu tin rằng các cơn đau căng
đầu, được thuyên giảm nhờ sử dụng phương pháp nắn cột sống,
có thể là do các vấn đề ở vùng cổ gây ra.
Vẫn chưa có nhiều nghiên cứu đánh giá các lợi ích của trị
liệu vật lư cho chứng đau căng đầu. Tuy nhiên, các chuyên
viên trị liệu vật lư có thể giúp hướng dẫn các bài tập thể
dục cụ thể để tăng cường và kéo giăn cơ, hoặc cải thiện dáng
bộ. Một chuyên viên trị liệu vật lư cũng có thể có khả năng
tư vấn về những thay đổi môi trường làm việc cho bệnh nhân.
Châm Cứu
Một vài ư kiến về các thử nghiệm lâm sàn của phương pháp
châm cứu cho rằng, phương pháp này có thể mang lại một số
lợi ích nào đó cho chứng đau căng đầu.
Acupuncture point:
Huyệt châm cứu
Acupuncture needle:
Kim châm cứu
Acupuncture uses tiny needles inserted at specific points in
the body to help cure or alleviate pain:
Phương pháp châm cứu sử dụng các loại kim rất nhỏ châm vào
các huyệt trên cơ thể để giúp chữa trị hoặc giúp làm dịu cơn
đau.
Châm cứu, thôi miên và phản hồi sinh học là các phương pháp
trị liệu thay thế có tác dụng kiểm soát cơn đau nhức.
Phương pháp châm cứu sử dụng các kim rất nhỏ được tiệt trùng
châm vào các huyệt trên cơ thể. Các kim châm này có đường
kính nhỏ hơn tóc người.
Chế Độ Ăn Uống và Thể Dục
Các thói quen có lợi cho sức khỏe – bao gồm ngủ đầy đủ, chế
độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên – là các yếu
tố có lợi cho việc giảm stress. Việc bỏ hút thuốc lá sẽ rất
quan trọng trong việc hạ giảm các nguy cơ gây ra tất cả các
cơn đau đầu.
Điều Trị Tại Nhà
Các túi chườm nóng hoặc lạnh có thể rất hiệu quả. Một
phương pháp trị liệu truyền thống cho các cơn đau căng đầu
là sử dụng áp lực đè nén lên vùng đầu (chẳng hạn như sử dụng
băng đầu hoặc một cái khăn quấn quanh đầu) cộng với chườm
túi nóng hoặc lạnh. Một số người báo cáo sử dụng túi lạnh
sẽ giúp làm giảm cơn đau đầu tốt hơn, một số khác th́ cho
rằng sử dụng túi nóng sẽ hiệu quả hơn.
Dược Thảo và Các Trị Liệu Tự Nhiên
Có vô số các trị liệu bằng dược thảo được quảng cáo có tác
dụng điều trị chứng đau căng đầu. Điều quan trọng là bất cứ
ai sử dụng dược thảo hoặc các trị liệu tự nhiên phải lưu ư
rằng, cơ quan FDA Hoa Kỳ không kiểm soát về chất lượng và
tính hiệu quả của các loại thuốc này. Thông thường, các nhà
bào chế các loại dược thảo và thực phẩm chức năng có thể bán
sản phẩm của họ trên thị trường mà không cần đến sự chấp
thuận của Cơ Quan Quản Lư Thực
Phẩm và Dược Phẩm Hoa Kỳ (Food
and Drug Administration - FDA). Cũng giống như các loại
thuốc (tây dược), dược thảo và thực phẩm chức năng có thể
ảnh hưởng đến thành phần hóa học của cơ thể, và do đó sẽ có
khả năng gây ra các tác dụng phụ có hại. Phải luôn trao đổi
với bác sĩ của bạn trước khi sử dụng bất cứ loại dược thảo
hoặc thực phẩm chức năng (dietary supplement) nào.
Các Loại Dầu Hương (Essential Oil).
Một số bệnh nhân cảm thấy được thuyên giảm khi sử dụng 2
giọt dầu bạc hà cay (peppermint),
dầu khuynh diệp (eucalyptus),
hoặc dầu oải hương (lavender)
pha với một ly nước. Bệnh nhân nhúng một mảnh khăn vào dung
dịch này, sau đó chườm lên đầu.
Magie.
Một số bệnh nhân báo cáo rằng các loại thực phẩm chức năng
chứa magie (magnesium)
có thể giúp ngăn ngừa các cơn đau nửa đầu, nhưng không có
nhiều bằng chứng cho thấy rằng magie có lợi trong việc điều
trị các cơn đau căng đầu.
Dược Thảo.
Cúc vạn thọ (feverfew)
và cây nữ lang (valerian)
là hai loại dược thảo có tác dụng trị nhức đầu. Chỉ có một
vài nghiên cứu xác thực được tính hiệu quả của hai loại dược
thảo này cũng như các loại dược thảo khác trong việc điều
trị chứng nhức đầu.
Sau đây là những lo ngại đặc biệt dành cho những người sử
dụng các loại dược thảo này:
-
Những người bị rối loạn xuất huyết hoặc nghẽn mạch, hoặc
những người sử dụng các loại thuốc làm loăng máu chẳng hạn
như
coumadin (Warfarin),
không nên sử dụng dược thảo cúc vạn thọ. Cúc vạn thọ có thể
ảnh hưởng đến các loại thuốc này, và có thể ảnh hưởng đến
thời gian máu đông. Các phụ nữ mang thai hoặc các phụ nữ
đang có ư định mang thai không nên sử dụng loại dược thảo
này, v́ nó có thể gây hại cho thai nhi.
-
Cây nữ lang có các đặc tính an thần, nhưng cũng có thể gây
chóng mặt và buồn ngủ. Sử dụng liều lượng cao loại dược
thảo này có thể sẽ gây mờ mắt, hưng phấn, có các
giấc mơ sống động (vivid
dream:
là các giấc mơ gợi lại những ǵ vừa xảy ra),
và những thay đổi về nhịp tim.